Startups en investeerders worden in toenemende mate geconfronteerd met complexe juridische regelgeving rond onder meer duurzaam ondernemen. Om bedrijven met deze uitdagingen te helpen omgaan hebben advocaten Jaap van den Broek en Sophie Kuijpers De Zaak van Advocaten opgericht.

Startups en investeringsfondsen worden niet alleen juridisch bijgestaan, maar krijgen – waar nodig – ook praktische handvatten aangereikt. “Wij bedenken met de cliënt wat het doel is en gaan dan stap voor stap kijken wat nodig is om daar te komen”, aldus Van den Broek.

In het voormalige schoolgebouw MidWest in Amsterdam vertellen de advocaten meer over de drijfveren van hun nieuwe kantoor.

Efficiënter juridisch traject voor lancering startups vanuit universitair ecosysteem

“Wij willen graag hordes voor ondernemers wegnemen. Dat doen we door goed te zijn in het klassieke advocatenwerk, maar ook door bijvoorbeeld ons netwerk in te zetten en door bepaalde standaarddocumentatie te ontwikkelen”, zegt Kuijpers.

Nederland wil bijvoorbeeld meer halen uit het kennisnetwerk van universiteiten om van daaruit succesvolle startups te lanceren. Maar het regelen van juridische afspraken over licentie-overeenkomsten voor nieuwe technologie of afspraken over het aandeelhouderschap, verloopt vaak moeizaam.

"Vooral het proces is erg ouderwets. Binnen een universiteit worden er verschillende documenten gebruikt, waardoor het geen uitzondering is dat een hoogleraar zes maanden moet wachten op een antwoord van een jurist", vertelt Van den Broek. "Wij proberen daarom met partijen uit het ecosysteem en de universiteiten een standaardmodel voor documenten te ontwikkelen."

Startups met maatschappelijke missie: doelstellingen juridisch verankeren

Een onderwerp waar De Zaak van Advocaten zich ook in specialiseert is steward ownership. Bij dit bedrijfsmodel worden de aandelen met stemrecht ondergebracht in een stichting. De financiële belangen en de zeggenschap worden hiermee van elkaar gescheiden.

Kenmerkend aan steward ownership is dat winst de missie van het bedrijf dient. "Het is vooralsnog een niche, maar ik zie dat steeds meer idealistische ondernemers hier gebruik van maken. Als je met een bepaalde purpose je bedrijf hebt opgericht, wil je dat die doelstellingen nooit veranderen", vertelt Kuijpers.

Van den Broek merkt op dat je ook afspraken kunt maken over de rol van winstgevendheid als doel van de onderneming. "Steward ownership sluit niet uit dat je nog steeds groeigeld kan ophalen en het klassieke pad kan volgen. Het sluit wel aan bij een maatschappelijke tendens. De gedachte is niet meer: we gaan een bedrijf oprichten, zoveel mogelijk geld ophalen, onze cashflow oppompen en over tien jaar de zaak verkopen. Het is een krachtig en gezond alternatief voor – laten we het even zo noemen – hyperkapitalisme.’’

Kuijpers werkt graag met ondernemers die duurzaamheid omarmen als een niet-onderhandelbare kernwaarde. "Je hoeft ze niet te overtuigen over duurzaamheid. Dat zit in hun dna. Deze ondernemers zoeken juridische routes om deze overtuiging voor eens en altijd vast te leggen." Dat kan bijvoorbeeld met een certificering als B-Corp.

Van de Broek geeft in dit verband aan dat startende ondernemers vaak verdwalen in het oerwoud van juridische regelgeving. "Ze hebben niet alleen behoefte aan financiële steun, maar ook aan een gids die hen door de doolhof van regels, wetten en voorschriften kan loodsen.’’

Techstartups en investeerders moeten meer rekening houden met geopolitieke context

De toenemende spanning tussen met name China en de VS betekent dat voor westerse techbedrijven dat de geopolitieke context waarin ze opereren, steeds belangrijker wordt.

Voor Europa geldt dat de Europese Commissie werkt aan plannen om voor zeker vier sectoren beschermende maatregelen te nemen om te voorkomen dat strategisch belangrijke kennis weglekt. Het gaat hierbij om geavanceerde halfgeleiders, kunstmatige intelligentie, kwantumcomputers en biotech.

Nederland werkt voor strategisch geachte sectoren met het Bureau Toetsing Investeringen, dat toezicht houdt op investeringen in sectoren als kwantum- en photonicatechnologie.

Van de Broek is nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van de wetgeving en onderhoudt met de verschillende partijen uit het deeptechecosysteem contact om de processen zo soepel mogelijk te laten verlopen.

"Het is een delicate balans. Nederland behoort qua onderzoek bij de absolute wereldtop en dat vereist – helaas – bescherming", geeft hij aan. "Tegelijkertijd is het een terechte vraag of je deeptechstartups zo niet begraaft in papierwerk en minder aantrekkelijk maakt voor investeerders, die sowieso al niet voor het oprapen liggen."

Tegelijk merkt Van den Broek dat de markt voor deeptechinvesteringen elk jaar groter wordt. “Het zijn echt de Nederlandse kroonjuwelen. Die moeten we koesteren.”

LEES OOK: Fintechs zitten om cash verlegen: zo bepalen durfinvesteerders hun voorwaarden voor nieuwe kapitaalinjecties